Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος

 

Η Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης διατηρεί τα Διευρωπαϊκά Δίκτυα Μεταφοράς, τα Διευρωπαϊκά Δίκτυα Ενέργειας και τα Διευρωπαϊκά Δίκτυα Τηλεπικοινωνιών με στόχο τη σύνδεση όλων των περιοχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα δίκτυα αυτά δημιουργήθηκαν για να συμβάλουν στην ανάπτυξη της εσωτερικής αγοράς και της απασχόλησης καθώς και στην προσπάθεια επίτευξης των στόχων για το περιβάλλον και για τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Τα Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος (ΕΚΕ) είναι έργα διασυνοριακών υποδομών που συνδέουν τα ενεργειακά συστήματα των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δηλαδή τα Διευρωπαϊκά Δίκτυα Ενέργειας. Στοχεύουν στο να παρέχουν βοήθεια προς την Ευρωπαϊκή Ένωση ώστε να πετύχει τους στόχους της για την ενεργειακή πολιτική και τους στόχους για την ενέργεια και το κλίμα, προσιτή οικονομία, ασφαλή και βιώσιμη ενέργεια και μακροπρόθεσμη απεξάρτηση της οικονομίας από τις ανθρακούχες εκπομπές σύμφωνα με την συμφωνία του Παρισιού "Paris Agreement".

Ο Κανονισμός(ΕΕ) αριθ. 347/2013 καθορίζει τις κατευθυντήριες γραμμές για την έγκαιρη ανάπτυξη και διαλειτουργικότητα των διαδρόμων και ζωνών προτεραιότητας των διευρωπαϊκών ενεργειακών υποδομών, δηλαδή υποδομών EKE που συνδέουν την Ευρωπαϊκή Ένωση και μία ή περισσότερες τρίτες χώρες και αφορούν ηλεκτρική ενέργεια, φυσικό αέριο, πετρέλαιο και το διοξείδιο του άνθρακα.

Με βάση το άρθρο 3(4) του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 347/2013, ανατίθεται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις με τις οποίες καταρτίζεται ο κατάλογος Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος της Ευρωπαϊκής Ένωσης («ενωσιακός κατάλογος»). Κάθε δύο χρόνια καταρτίζεται νέος ενωσιακός κατάλογος. Μέχρι στιγμής έχουν εκδοθεί τέσσερις ενωσιακοί κατάλογοι.

Με βάση τα στοιχεία 3) και 4), σημείο 2 του Παραρτήματος ΙΙΙ του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 347/13, για όλους τους Ενωσιακούς Καταλόγους που εγκρίνονται, τα προτεινόμενα ΕΚΕ μεταφοράς και αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας καθώς και τα προτεινόμενα ΕΚΕ υποδομών αερίου, πρέπει να περιλαμβάνονται στην πιο πρόσφατη εκδοχή του δεκαετούς σχεδίου ανάπτυξης δικτύων ηλεκτρισμού και αερίου αντίστοιχα - TYNDP ηλεκτρισμού και TYNDP αερίου, που καταρτίζουν οι ENTSOE και ENTSOG δυνάμει του άρθρου 8 του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 714/2009 και του άρθρου 8 του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 715/2009 αντίστοιχα.

Περαιτέρω, μεταξύ άλλων, ο Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 347/13:

  • προνοεί καθεστώς προτεραιότητας για τα ΕΚΕ σε εθνικό επίπεδο, για να διασφαλιστεί η ταχεία διοικητική μεταχείρισή τους και επιβάλλει στα κράτη μέλη όπως θεσπίσουν αρμόδια αρχή, γνωστή και ως Εθνική Αρμόδια Αρχή (ΕΑΑ) για την ενοποίηση ή τον συντονισμό όλων των διαδικασιών αδειοδότησης.

Η Κύπρος με Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου με αριθμό 75.948 και ημερομηνία 23 Οκτωβρίου 2013, καθόρισε το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας ως την Εθνική Αρμόδια Αρχή, το οποίo θα συντονίσει την απαιτούμενη εμπεριστατωμένη απόφαση σύμφωνα με το «Συνεργατικό Σύστημα» (ΣΣ). 

Η Κυπριακή Δημοκρατία προωθεί από το 2013 τρία ΕΚΕ. Δύο ΕΚΕ αερίου στον Νότιο διάδρομο μεταφοράς φυσικού αερίου («SGC»),  το "CyprusGas2EU" και το "EastMed Pipeline" και ένα ΕΚΕ ηλεκτρισμού στις «Διασυνδέσεις ηλεκτρικής ενέργειας Βορρά-Νότου στην κεντροανατολική και νοτιοανατολική Ευρώπη («NSI East Electricity»),  το "EuroAsia Interconnector".

Η υλοποίηση των ενεργειακών υποδομών που σχετίζονται με τα ΕΚΕ θα συμβάλει στην άρση της ενεργειακής απομόνωσης της Κύπρου μέσω της διασύνδεσης του νησιού με τα Διευρωπαϊκά Δίκτυα Ενέργειας. Παράλληλα θα συμβάλει στην επίτευξη των στόχων της Ενεργειακής Ένωσης για το 2030, στην ενεργειακή ασφάλεια, στην ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς ενέργειας της ΕΕ, στη μείωση των εκπομπών άνθρακα, στη διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού ενέργειας και στην επίτευξη ηλεκτρικής διασύνδεσης κατά 15% τουλάχιστον  για το 2030 (ΕΚΕ EuroAsia Interconnector).

To EKE EastMed Pipeline με Φορέα Υλοποίησης την IGI POSEIDON S.A στοχεύει στη σύνδεση της ευρωπαϊκής αγοράς με τις νέες ανακαλύψεις στη Λεκάνη της Λεβαντίνης. Πρόκειται για υποθαλάσσιο αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου που θα συνδέει Ισραήλ-Κύπρο-Ελλάδα.

Το ΕΚΕ EuroAsia Interconnector με Φορέα Υλοποίησης την EuroAsia Interconnector Ltd είναι μια ηλεκτρική διασύνδεση που θα συνδέει τα ηλεκτρικά συστήματα Ισραήλ-Κύπρου-Κρήτης μέσω υποθαλάσσιου HVDC καλωδίου. Συγκεκριμένα πρόκειται για δύο ΕΚΕ, τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις Ισραήλ - Κύπρου και  Κύπρου – Κρήτης.

Το ΕΚΕ CyprusGas2EU με Φορέα Υλοποίησης την Εταιρεία Υποδομών Φυσικού Αερίου Λτδ (ΕΤΥΦΑ), είναι ένα έργο υποδομών έλευσης φυσικού αερίου που περιλαμβάνει πλωτή μονάδα εισαγωγής, αποθήκευσης και επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου (FSRU), καθώς και άλλες συναφείς  υποδομές. Τοποθετείται στην περιοχή του Βασιλικού στη Λεμεσό – τερματικό 2 στην Κύπρο και με τη δημιουργία του δίδεται η δυνατότητα σύνδεσης της Κύπρου με την Ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου και η άρση της ενεργειακής απομόνωσης της Κύπρου.